SOZIOLOGIA MARXISTA



Trotsky:
KLASE IRIZPIDEARI UKO EGITEAZ

Itzul gaitezen berriro ABCra. Soziologia marxistan, gertatzen den edozein fenomenoren analisirako abiapuntua klase definizioa da, bai estatuari dagokionez, bai filosofian, tendentzian,  literatura-eskolan, eta abar. Kasu askotan, ordea, klase definizioa bere horretan desegokia izan daiteke, klase batek maila ezberdinak dituelako, garapen maila ezberdinak izaten dituelako, egoera diferenteak, edo bertze klase baten eragina izan dezakeelako. Nahitaez kontutan hartu behar da, kasu horretan, bigarren edo hirugarren mailako baldintza horiek analisia borobiltzeko, eta gure gogoaren arabera, kontutan hartuko ditugu erabat edo partzialki. Baina marxista batentzat, gertakari baten analisia egitea ezinezkoa da gertakari horren klase izaerarik gabe.

Eskeletoak eta muskulu sistemak ez dute agortzen animalia baten anatomia; aldiz, hezurretaz eta muskuluetaz “abstrakzioa” egiten duen anatomia tratatua airean geratuko litzake. Gerra ez da organo bat, baizik-eta gizartearen funtzio bat, bere klase menperatzailearena, alegia. Baina ezinezkoa da funtzio bat ikertzea funtzio hori sortzen duen organoa ezagutu gabe, hau da, estatua, eta ezinezkoa da organoa ezagutzea organismoaren estruktura orokorra analizatu gabe, hau da, gizartea. Gizartearen muskulu eta hezurrak produkzio-indarrak eta klase harremanak dira (jabetza). [Max] Shachtman-ek funtzioa (gerra) sortarazten duen organotik (estatutik) “konkretuki”, independenteki ikertu nahi du. Ez al da beldurgarria?

Oinarrizko akats horrek deigarriagoa den bertze batekin loturik doa. Organoaren funtzioa bereiztu ostean hura analizatzeari ekiten dio bere premisa guztien aurka; ez doa abstraktutik konkretura, baizik-eta konkretua abstraktuan disolbatzen du. Gerra inperialista finantza-kapitalaren funtzioetako bat da, hots, garapen maila zehatz batean dagoen burgesiarena, zeina estruktura espezifiko bat duen kapitalismoan datzana, kapital monopolista.Definizio hauek nahiko konkretuak dira gure konklusio politikoetarako. Baina gerra inperialistaren kontzeptua sovietar estatuari zabaltzean, Shachtman-ek oinen azpian duen lurra zulatu egiten du. Finantza-kapitalaren eta langile-estatuaren hedatzeari izendapen berdina jartze asmoz —nahiz eta azalean egin— Shachtman bata eta bertzearen estruktura soziala bazter baten uzteari ekiten dio… “abstrakzioak” direla aldarrikatuz. Era horretan, marxismoarekin ezkutaketara jolasten, konkretua abstraktu dela esaten du, eta abstraktua arbuiatu egiten du konkretua delako!

Teoriarekin hain era bitxian jolastea ez da ustekabeko gauza. Estatubatuar burgestxiki oro prest dago edozein lurralderen okupazioari “inperialista” izena ematea, batez ere une honetan, AEBk ez daudela burubelarri sartuak ezer inbaditzen. Baina burgestxiki berdinari esango bagenio finantza-kapitalaren kanpo politika guztia inperialista dela, kontutan hartu gabe une jakin batean Finlandia bereganatzen edo  bertze batek bereganatzeaz “defenditu”, gure burgestxikia sumindura gupidatsuaz leher egingo luke. Noski, [Socialist Workers Party-ko] oposizioaren buruzagiak oso ezberdinak dira burgestxiki arrunt batekin alderatuz gero,  bai asmoei bai maila politikoari dagokionez. Baina pentsamendu oinarri berdinak dituzte. Burgestxiki bat beti saiatzen da gertakari politikoak bere oinarri sozialetatik bereizten, gatazka organiko bat dagoelako gertakariaren klase ikuspegiaren eta burgestxikien gizarte mailaren eta hezkuntzaren artean.

TROTSKY  (‘En defensa del marxismo: De un arañazo al peligro de gangrena’)

1940ko urtarrilak 24